Ικαρία, 20/9/2022
Η διαχείριση των αστικών απορριμμάτων της Ικαρίας περνά μακρόχρονη και παρατεταμένη κρίση, την οποία δεν έχουν «αγγίξει» οι κατά καιρούς σχεδιασμοί σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Οι βασικές πτυχές αυτής της κρίσης είναι οι εξής:
- Η ανάκτηση υλικών με προδιαλογή περιορίζεται στις συσκευασίες, αποδίδει πενιχρά αποτελέσματα και υλοποιείται με προβληματικό τρόπο, παρότι υπάρχει ανεξάρτητο δημοτικό σύστημα, με τρεις ξεχωριστούς κάδους.
- Κυριαρχούν τα σύμμεικτα, για τα οποία δεν υπάρχουν υποδομές μηχανικής επεξεργασίας, ούτε και χώρος ασφαλούς υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΥ).
- Διαιωνίζεται η λειτουργία των υπερκορεσμένων και άστοχα χωροθετημένων ΧΑΔΑ στις Ράχες και στον Εύδηλο, γεγονός που πλήττει τη φυσιογνωμία και τον πολιτισμό του νησιού.
- Η αδυναμία υλοποίησης των κατά καιρούς περιφερειακών και τοπικών σχεδιασμών.
Το πρόβλημα διογκώθηκε και έφτασε στο σημερινό αδιέξοδο, όχι επειδή είναι τόσο δύσκολο να λυθεί, ούτε επειδή δεν υπάρχουν δοκιμασμένες λύσεις, αλλά εξαιτίας διαχρονικών ευθυνών και παραλείψεων που καταλογίζονται και στην κεντρική εξουσία και στην περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση.
Τι καλούμαστε να διαχειριστούμε;
Έχουμε μια πληθυσμιακή ενότητα 8.500 περίπου, μονίμων κατοίκων, στους οποίους πρέπει να συνυπολογίσουμε και τους καλοκαιρινούς επισκέπτες και μια ετήσια παραγωγή αστικών αποβλήτων (ΑΣΑ), της τάξης των 3.100 τόνων περίπου. Σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση η σύνθεση των στερεών αποβλήτων είναι η εξής. Χαρτί, πλαστικό, μέταλλα 1.240 τον., Διάφορα 360 τον., μπαταρίες 3 τον., και οργανικά 1.497 τόνοι.
Ποια είναι η υφιστάμενη κατάσταση
Συνεχίζουν να λειτουργούν οι δύο ΧΑΔΑ στη Βόρεια πλευρά του νησιού, οι οποίοι προκαλούν οξύτατα περιβαλλοντικά προβλήματα στις περιοχές, αλλά και υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και την υγεία των κατοίκων των περιοχών αυτών. Να επισημάνουμε ότι εκτός των απορριμματοφόρων του Δήμου γίνεται και ανεξέλεγκτη μεταφορά απορριμμάτων στους ανοικτούς σκουπιδόλακους-ΧΑΔΑ (στις 10/9/2022 από τις 9 μέχρι τις 11 το βράδυ μετρήσαμε 4 ιδιωτικά αυτοκίνητα που μπήκαν στο χώρο του ΧΑΔΑ Ραχών).
Στους ΧΑΔΑ αυτούς δεν γίνεται συστηματική παρά μόνο περιστασιακή επίχωση των αποβλήτων με συνέπεια την διασπορά τους από τους δυνατούς ανέμους και τις βροχοπτώσεις σε μεγάλη ακτίνα.
Η ανακύκλωση υπολειτουργεί ή δεν λειτουργεί και καθόλου κατά περιόδους και περιοχές (π.χ. περιοχή Ραχών).
Η πολυδιαφημισμένη, από τη δημοτική αρχή, λύση της μεταφοράς των στερεών αποβλήτων του νησιού στο ΧΥΤΑ της Χίου δεν λειτούργησε παρά της αντίθετες διαβεβαιώσεις του Δημάρχου ( υπάρχει δέσμευσή του από Δ.Σ. του καλοκαιριού του 2021 ότι από τον Σεπτέμβρη 2021 θα μεταφέρονταν όλα τα μη ανακυκλούμενα απορρίμματα στη Χίο). Σύμφωνα με έγγραφο-βεβαίωση της ΔΙΑΝΟΧ ΑΕ κατά τον μήνα Νοέμβριο μεταφέρθηκαν από την Ικαρία στη Χίο 8,8 τόνοι στερεών αποβλήτων δηλ. 0,28% των στερεών αποβλήτων του νησιού και τους επόμενους μήνες από τίποτα έως ακόμα λιγότερα. Εξάλλου γνωρίζουμε ότι αυτή η πρακτική είναι δύσκολο να προχωρήσει και στο μέλλον, σε μόνιμη βάση, λόγω της αντίδρασης που συναντά από την αντιπολίτευση αλλά και μεγάλο μέρος της συμπολίτευσης στο Δ.Σ. του Δήμου Χίου.
Το αρμόδιο υπουργείο δια στόματος του γ.γ. κ. Γραφάκου (κατά την παρέμβασή του στην διημερίδα που διοργάνωσε ο Δήμος τον Ιούνιο 2022) περιπλέκει και κάνει ακόμα πιο απόμακρο όνειρο την επίλυση του προβλήματος, αφού πιστό στην αρχή της ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των απορριμμάτων, προτείνει την λύση της μεταφοράς όλων των σύμμεικτων αποβλήτων των νησιών του Β. Αιγαίου στη Χίο ή στη Μυτιλήνη, όπου και θα γίνεται η διαχείρισή τους.
Η απάντηση σε αυτό το αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλη, παρά η ανάπτυξη παράλληλων δράσεων σε όλα τα «μέτωπα», βάσει ενός τοπικου σχεδίου διαχείρισης αλλά και εφαρμογής του κανονισμού καθαριότητας.
Προτεινόμενο τοπικό σχέδιο διαχείρισης ΑΣΑ Ικαρίας
Τα πληθυσμιακά και γεωγραφικά δεδομένα, σε συνδυασμό με τα ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα των ΑΣΑ του νησιού, οδηγούν, στο βέλτιστο μοντέλο διαχείρισης, που πρέπει να χαρακτηρίζεται από την έμφαση στη διαλογή στη πηγή και σε απλές υποδομές με τη λογική της εγγύτητας και της μικρής κλίμακας. Αυτό αναπτύσσεται σε δυο επίπεδα και περιλαμβάνει τα εξής.
Α) Σε επίπεδο Δημοτικών Ενοτήτων.
- Τρείς τοπικές μονάδες-σημεία ανακύκλωσης συσκευασιών, στηριγμένες στη λογική των ξεχωριστών κάδων.
- Τρία πράσινα σημεία για τη συλλογή άλλων ανακυκλώσιμων υλικών, πλήν των συσκευασιών.
- Δύο μονάδες αερόβιας κομποστοποίησης προδιαλεγμένων, σε ξεχωριστό κάδο, οργανικών.
- Προώθηση της ιδέας της οικιακής κομποστοποίησης με κάθε μέσο από το Δήμο.
Β) Σε επίπεδο νησιού
- Κλείσιμο και άμεση αποκατάσταση των ΧΑΔΑ.
- Κατασκευή και λειτουργία του ΧΥΤΥ.( Υπάρχει Απ. Εγκρ. Περιβ. Όρων. Από 15/11/21)
- Λειτουργία μίας απλής, μικρής μονάδας επεξεργασίας-διαχωρισμού υπολειμματικών σύμμεικτων ΑΣΑ, τύπου ταινιόδρομου.
- Δημιουργία ΣΜΑ για τις όποιες μεταφορές είναι αναγκαίες κατά την μεταβατική περίοδο μέχρι την ολοκλήρωση και λειτουργία των παραπάνω έργων.
Για την άρση του αδιεξόδου, προτείνουμε σήμερα να πάρουμε απόφαση για το πραγματικό και άμεσο κλείσιμο των ενεργών ΧΑΔΑ με την παράλληλη μεταφορά των ΑΣΑ στο ΧΥΤΑ Χίου μέχρι την κατασκευή των έργων που απαιτούνται για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στο νησί. Επίσης την δρομολόγηση των έργων και υποδομών που συνθέτουν το τοπικό σχέδιο διαχείρισης. Αυτά για να γίνουν πράξη απαιτείται η υποστήριξη της περιφέρειας Β. Αιγαίου και της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των όποιων χρηματοδοτικών αναγκών και για τη διασφάλιση της δυνατότητας του δήμου Ικαρίας να ασκήσει τον αναντικατάστατο ρόλο του.
Πάντως με συμπαιγνίες από Δημοτικής Αρχής και ΔΙΑΝΟΧ ΑΕ που κατασκευάζουν μια ψεύτικη πραγματικότητα, παρουσιάζοντας τους ΧΑΔΑ μας ως ανενεργούς, παραπλανούν τους δημόσιους φορείς και κοροιδεύουν τους δημότες δεν λύνονται τα προβλήματα.
—————————————————————————————
Ακολουθούν κάποιες εικόνες. Τα αντίστοιχα αρχεία σε μορφή pdf βρίσκονται πιο κάτω.
ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΔΙΑΝΟΧ ΔΗΜ-1
ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ-3
Ενημέρωση 14ο εξάμην-1
